Karanlık Mod Daha İyi Olmayabilir

Bu günlerde her yerde karanlık mod modası var. Adam Engst’in TidBITS’ye söylediği gibi, koyu renkli arka planlar okunabilirlik için daha iyidir. Ancak “Karanlık mod üretkenliğinize zarar verebilir” demeyeceğiz. Karanlık mod gerçekten harika.

Karanlık Moda Karşı

Windows 10 ve macOS zaten Karanlık Modu sistemlerine dahil etti ve iOS 13 ve Android Q’ya da yakında geliyor. Chrome ve Firefox’un kendi karanlık modları var. Windows’da Dosya Gezgini bile artık karanlık modu destekliyor. Sevilen bir özellik olan bu karanlık mod, her büyük işletim sisteminde yerleşik bir seçenek haline geliyor. Bu gerçekten muhteşem.

Ancak eleştirmenler bazı konularda haklı – karanlık moddaki tanıtımların bazıları saçma. Apple’ın web sitesi, macOS’taki karanlık modun “her şekilde – gözler için kolay” olduğunu söylüyor. Bu tam olarak doğru değil.

Engst, açık renkli arka planlarda koyu renkli nesnelerin görülmesinin kolay olduğunu gösteren vizyon araştırmasını anımsatıyor. Başka bir deyişle, beyaz zemin üzerine siyah metin, siyah zemin üzerine beyaz metinden daha iyidir.

Siyah beyaz (“pozitif polarite”) metnin daha okunaklı olduğunu gösteren çalışmasında şu noktaları vurgulamaktadır:

Özetlemek gerekirse, Işık Modunda bir Mac gibi koyu renkli (pozitif polarite) bir ekran, göze odaklanma, harfleri tanımlama, harfleri yazma, metin anlama, okuma hızı ve okuma performansı gibi konularda daha iyi performans sağlıyor. Yapılan çalışmalar pozitif polarite göstergesinin kullanılmasının daha az görsel yorgunluğa ve artan görsel rahatlığa yol açtığını göstermektedir.

Engst, karanlık moddaki sorunları vurgulamak ve neden her zaman herkes için iyi bir seçenek olmadığını açıklamak için iyi bir iş çıkarıyor. Tanıtımlara rağmen, karanlık mod mutlaka tüm günü bir ekrana bakarak geçirdikten sonra göz yorgunluğunu azaltmaya yardımcı olmaz. Karanlık mod herkes için uygun bir özellik değildir. Bu nedenle bu özellik şu an için cihazlarda bir seçenektir (varsayılan olarak etkin olmayan bir seçenek).

Ancak henüz karanlık modu kapatmayalım: Karanlık modu seviyoruz ve büyük teknoloji şirketlerinin benimsemesinden bu yana sevdik. Karanlık modun da gerçek bazı avantajları var.

Karanlık Mod Düşük Işık Ortamında Harikadır

Karanlık mod, düşük ışıklı ortamlarda mükemmel durumdadır. Geceleri telefonunuzda bir şeyler okurken yatakta yatıyorsanız, yüzünüzü çok parlak bir beyaz ışıkla aydınlatmak yerine siyah bir arka planda beyaz metni okumak çok daha iyidir. Koyu siyah bir ekran da yanınızda uyuyan kişiye çok daha az rahatsız vericidir.

Elbette, ekranınızın karanlık ortamlardaki parlaklığını azaltabilir ve metni okumak için loş bir ekrana göz gezdirebilirsiniz. Karanlık bir odada çoğunlukla karanlık bir ekrana bakmanın ne kadar iyi olduğunu kendi tecrübelerimizden biliyoruz. Elbette, beyaz bir arka planda koyu metinleri okumak daha hızlı olabilir, ancak her zaman bu önemli değildir.

Benzer şekilde, dizüstü bilgisayarınızı gece karanlık bir odada kullanırken karanlık modu kullanmak isteyebilirsiniz.

Ve elbette, telefonunuza bakarak geceleri yatakta yatmamalısınız. Uykunuz sağlığınız için iyi değildir ve iyi bir gece uykusu almak genel sağlığınız için çok önemlidir.

Karanlık Mod Bazı Insanlar İçin Daha İyidir

Açık renkli bir arka plan üzerinde koyu metin şüphesiz çoğu insan için, özellikle aydınlık ortamlarda ideal olsa da, bu evrensel olarak doğru değildir. Google’ın Android’in geliştiricilere yönelik yeni karanlık temasını açıklamasında belirttiği gibi, karanlık mod “az gören ve parlak ışığa duyarlı olanlar için görünürlüğü artırır”.

Örneğin, bazı insanlar parlak ışığın migreni tetiklemesine neden olabilecek “fotofobisi” vardır. Karanlık mod bu insanlara yardım edebilir.

Diğer insanlar, koyu bir arka plan üzerinde parlak metni okumayı kolaylaştıran görüş koşullarına sahip olabilir. Bu nedenle “renkleri tersine çevirme” seçeneği, karanlık mod modasına geçmeden önce Windows, Android ve Apple’ın iOS işletim sistemlerinin bir parçası olmuştur.

Ancak karanlık mod erişilebilirlik seçeneklerinden daha iyidir durumda çünkü daha iyi görünür. Karanlık arayüzlere ihtiyaç duyan birçok insan için karanlık mod, eski Windows “yüksek kontrastlı” teması gibi zorlu çözümler üzerinde etkileyici bir yükseltme olacaktır.

Karanlık Mod OLED Ekranlarda Pil Gücü Tasarrufu Sağlıyor

Pil gücü açısından bakıldığında, karanlık mod OLED ekranlı cihazlarda ışık modundan daha tasarrufludur. Bu sadece OLED ekranlarının çalışma şeklidir: Bir piksel gerçek siyah gösterdiğinde, o piksel kapatılır ve güç çekmez. Bu, pil gücünden tasarruf sağlar. (Geleneksel bir ekranda, arka ışık her zaman açıktır ve aynı miktarda güç, bir pikselin siyah, beyaz veya başka bir renk gösterip göstermediğini ayarlar.)

Başka bir deyişle bir OLED ekranı, beyaz yazı içeren siyah bir ekranı siyah yazı içeren beyaz bir ekrandan daha az güç harcar. Google bir keresinde, YouTube’un karanlık modunun, ekranın parlaklığına bağlı olarak %15 ila %60 arasında pil ömrü sağlayabileceğini belirtti.

Burada bazı noktaları yakalamış olabilirsiniz. Birincisi, çoğu cihazın OLED ekranı yok. Apple’ın iPhone XS, XS Max ve X’i OLED panelleri kullanıyor. Apple’ın diğer iPhone’ları ve iPad’leri hatta iPhone XR bile OLED kullanmıyor. Samsung’un amiral gemisi Galaxy telefonları ve Google’ın Pixel telefonları OLED ekranlarını kullanıyor, ancak pek çok Android telefonu kullanmıyor.

Dizüstü bilgisayarlar söz konusu olduğunda, az sayıda dizüstü bilgisayarda OLED ekran vardır. Mesela MacBook’larda yok, ancak birkaç üretici CES 2019’da OLED dizüstü bilgisayarlarını açıklamıştı.

İşte bir başka sonuç: Piksel tamamen siyahsa, yalnızca güç tasarrufu sağlanır. Başka bir deyişle, bu renk #000000’dir. Bir piksel sadece çok koyu gri ise veya neredeyse ama tamamen olmayan siyahsa, güç tasarrufu sağlanmaz. Birçok karanlık mod, OLED’lerde gerçek güç tasarrufu için gereken gerçek siyahlardan ziyade, estetik nedenlerden dolayı koyu griler şeklindedir.

Karanlık Modu Kullanmalı mıyım? Hoşunuza Gidiyorsa Evet!

Öyleyse karanlık mod iyi mi kötü mü? Herkes kullanmalı mı yoksa kimse kullanmamalı mı? Bu soruya insanları aynı sağlık özelliklerine sokamayacağımız için cevabımız yok, üzgünüz.

Karanlık moddan hoşlanmıyorsanız, kullanmayın. Evet, modaya uygun, ancak gözlerinize kesinlikle kolaylık sağlamıyor. Aydınlık ortamlarda, ışık modu gözleriniz için daha kolay olabilir ve sizi daha üretken yapabilir.

Karanlık modu seviyorsanız kullanın! Hafif bir ortamda bile, bu görünümü tercih ediyorsanız ve ekranınızı okumakta zorluk çekmiyorsanız, devam edin ve karanlık modu kullanın.

Veya daha da iyisi, içeriğe duyarlı kullanın. Gece veya karanlık ortamlarda karanlık modu etkinleştirin ve gün boyunca ışık modunu kullanın. Görev Zamanlayıcı ile Windows 10’un karanlık temasını otomatik olarak gece etkinleştirebilir veya Night Owl ile macOS’ta günbatımında karanlık modu etkinleştirebilirsiniz. Apple’ın iOS 13’ü, günbatımında karanlık modu otomatik olarak etkinleştirmenize izin verecek.